Европын сэргээн босголт хөгжлийн банкны 7 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээл, Европын холбооны 6.71 сая еврогийн буцалтгүй тусламжийн санхүүжилтээр хэрэгжих  “Эрдэнэт хотын гамшигт тэсвэртэй байдал” төслийн нээлт өнөөдөр боллоо. 

Төслийн шав тавих ёслолд Орхон аймгийн ИТХ-ын дарга Д.Мөнхбат, Засаг дарга Б.Зоригтбаяр, Европын холбооноос Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Ина Марчюлёните, ЕСБХБ-ны Монгол дахь Суурин төлөөлөгч Ханнес Такач нар болон бусад  албаны хүмүүс оролцов. 

Аймгийн Засаг дарга Б.Зоригтбаяр “Эрдэнэт хотын гамшигт тэсвэртэй байдал” төсөл бол манай аймгийн хөгжил, иргэдийн амьдралын чанарыг сайжруулахад үнэтэй хувь нэмэр оруулах онцгой ач холбогдолтой хөрөнгө оруулалт” хэмээн онцолсон. 

Европын холбооноос Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Ина Марчюлёните “Европын холбоо Монгол Улсын Засгийн газар, аймгуудын Засаг дарга нартай тогтвортой хөгжлийн олон төслийг хэрэгжүүлэн хамтран ажиллаж байна. Мөн  дэлхийн олон оронд бүтээн байгуулалтын төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлдэг. Энэ удаад Орхон аймаг, Эрдэнэт хотод энэхүү төсөл хэрэгжихээр болсонд туйлын баяртай байна. Төслийн үр дүнд үерийн усны эрсдэлийн менежмент сайжирч, цэвэр усны аюулгүй байдал найдвартай болох  үр дүн хүлээж байна гэдгийг тэрээр илэрхийлсэн юм. 

Мөн нэлээд хэдэн жилийн өмнө Орхон аймаг, Эрдэнэт хот үерийн гамшигт өртсөн томоохон асуудалтай нүүр тулсан. Аймаг, орон нутгийн удирдлагууд идэвх санаачилга гаргаагүй бол энэ төсөл өнөөдөр хэрэгжих боломжгүй байсан гэдгийг ЕСБХБ-ны Монгол дахь Суурин төлөөлөгч Ханнес Такач хэлж байв. 

Энэхүү төсөл нь Орхон аймаг, Эрдэнэт хотын үерийн эрсдэлийг бууруулах, усны чанарыг сайжруулахад чухал үр нөлөөтэй бөгөөд Орхон аймаг Европын Холбоо, ЕСБХБ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй анхны төсөл гэдгээрээ онцлог юм. “Эрдэнэт хотын гамшигт тэсвэртэй байдал” төсөл нь Үерийн эрсдэлийн менежментийг сайжруулах, Усан хангамжийг сайжруулах гэсэн хоёр бүрэлдэхүүн хэсэгтэйгээр  найман  байршилд хэрэгжинэ. 
Орхон аймаг, Эрдэнэт хот газар зүйн байршлын хувьд хур тунадас ихтэй бүсэд хамаардаг. Үүнээс улбаатай гэр хорооллын бүсийн айл өрхүүд  шар ус, хур борооны үерт автах өндөр эрсдэлтэй. Сүүлийн 10 жилд аймгийн хэмжээнд 27 удаагийн үерийн тохиолдол гарч  эрдэнэт хүний амь нас эрсэдсэн, 8.4 тэрбум төгрөгийн эд материалын хохирол учирсан гашуун түүх бий.  

Тиймээс үерийн эрсдэлийн менежментээ сайжруулах чиглэлээр аймаг орон нутгийн удирдлагууд, холбогдох албаныхан  тооцоо судалгаа хийж, багагүй хугацаанд  санхүүжилт хөөцөлдсөний үр дүнд “Эрдэнэт хотын гамшигт тэсвэртэй байдал” төслийг  хэрэгжүүлэх гэрээг ЕСБХБ-тай  2020 оны  6 дугаар сард үзэглэсэн. 
Үерийн эрсдэлийн менежментийг сайжруулах буюу “Үерийн далан байгуулах” ажлын гүйцэтгэгчээр БНХАУ-ын төрийн өмчийн  “Хунан Индастриал Экүйпмэнт Инсталэйшн” компани,   гэр хорооллын усан хангамжийн сүлжээг өргөтгөх, /нэмэлтээр хотын төвийн усан хангамжийн сүлжээг сэргээн засварлах, сайжруулах/ ажлыг  “Престиж инженеринг” ХХК хоёр жилийн хугацаанд гүйцэтгэнэ. 

Төслийн үр дүнд Эрдэнэт хотын хойд болон баруун хэсгийн гэр хорооллын айл өрх сүүлийн жилүүдэд давтагдсан шиг 7 үер тутмын 5-аас нь  аюулгүй гарах, үерийн гамшгийн улмаас хүний амь нас эрсдэхгүй байх, эд материалын хохиролгүй даван туулах нөхцөл бүрдэнэ. Үерийн далан байгуулах ажлын хүрээнд  хүн амын суурьшлын дээд бүсэд борооны ус хадгалах 3 усан сан, Эрдэнэт голын хөндийд 1 усан сан 12.8км-ын урттай төмөр бетон 8 суваг бүхий үерийн даланг барих, засварлах ажил Яргуйт, Баян-Овоо, Шанд, Их залуу, Уртын гол, Булаг, Цагаанчулуут, Баянбулаг, Оюут багт хийж гүйцэтгэнэ. 

Мөн усан хангамжийг сайжруулах үйл ажиллагааны хүрээнд дараах багуудад усны шугам сүлжээг шинэчилснээр усны алдагдал 15 хувиар буурна гэж үзэж байна. 

• Даваат багийн ус түгээх байр №57-г 375м цэвэр усны шугам татаж холбох
•  Шанд багийн ус түгээх байр №18-г 483м цэвэр усны шугам татаж холбох 
•  Наран багийн 22-36-р байрыг 215м бохирын шугам татаж төвийн сүлжээнд холбох 
•  Говил багийн нутагт УДТ 13-аас УДТТ-15 хооронд 330м цэвэр усны шугамыг шинэчлэх
•  Бүрэнбүст багийн 5 дугаар хорооллын дундуур 600м цэвэр усны шугамыг шинэчлэх
•  Уурхайчин багийн нутагт хорооллын дундуур 1200м цэвэр усны шугамыг шинэчлэх 
•  Баянцагаан багийн үйлдвэрийн районд 1900м цэвэр усны шугамыг шинэчлэх
•  Хүрэнбулаг багийн 4 дүгээр хорооллын УДТТ-4-2 гадна 1100м дулааны шугам шинэчлэлтийн ажил хийгдэх юм. 

Уг төслийн ТЭЗҮ-ийн судалгааны ажлыг ЕСБХБ-ны санхүүжилтээр Дани улсын “Sweco” зөвлөх компани, Румын улсын “BDO”, Монгол Улсын “Монконсалтинг” ХХК  хамтран боловсруулжээ. 

Мэдээллийн төв